موضوع جرم
بخش ديگري كه در عنصر مادي جرايم تهدید علیه بهداشت عمومی وآلودگی محیط زیست مانند ديگر جرايم وجود دارد، موضوع جرم است. هر چند جرايم زيست محيطي داراي يك مفهوم عام و كلي جرم آلودگي محيط زيست هستند، امّا از آن جا كه هر كدام از آنها يك يا چند مورد از ابعاد و اجزاي گوناگون محيط زيست را شامل ميشوند، بنابراين موضوع هر يك از آنها نيز در اجزا با يكديگر متفاوت خواهد بود، مانند ايجاد آب، هوا، خاك و صوت.
در ماده 22 قانون نحوه جلوگيري هوا آمده است: «پخش و انتشار هر نوع مواد آلوده كننده هوا بيش از حد مجاز از منابع تجاري، خانگي و متفرقه در هواي آزاد ممنوع است.»
به اين ترتيب مشخص ميشود كه موضوع اين جرم، آلودگي هوا بيش از حد مجاز است. شخصي كه موجب پخش و يا منتشر شدن موادي ميشود كه آلودگي هوا را به دنبال بياورد و اين آلودكي نيز از ميزان مجاز بيشتر باشد، مرتكب يك جرم زيست محيطي در رهگذر آلودگي هوا شده است. بديهي است بر طبق قسمت دوم اين ماده، حد مجاز موضوع آن، توسط سازمان حفاظت محيط زيست تهيه ميشود و به تصويب هيأت وزيرا ن ميرسد.
در ماده 24 اين قانون آمده است: «سوزاندن و انباشتن زبالههاي شهري و خانگي و هر گونه نخاله در معابر عمومي و فضاي باز ممنوع است». براساس اين ماده آن چه كه موضوع اين جرم را تشكيل ميدهد آن است كه زباله شهري و خانگي و نخاله در فضاي باز و معابر عمومي مانند كوچه و خيابان سوزانده شده و يا انباشته شود و به اين ترتيب محيط زيست با آلودگي روبرو شود. پس انباشتن و يا سوزاندن زباله و نخاله در فضايي كه به آساني قابل انتشار و پخش شدن و گسترش يافتن است، به منزله تحقق جرم زيست محيطي است.
همچنين، از عبارت اين ماده ميتوان استفاده كرد كه اگر زباله و نخاله در مكان عمومي و فضاي باز قرار نگيرد، مانند آن كه در دورن محيط بسته منزل يا محيط كارگاه باشد، و يا آن كه سوزانده و يا گردآوري نشود، موضوع اين جرم تحقق نيافته است. پس درباره اين جرم زيست محيطي و موضوع آن چند نكته وجود دارد كه عبارتند از 1ـ انباشتن يا سوزاندن زباله 2ـ انباشتن و يا سوزاندن نخاله 3ـ انباشتن و يا آتش زدن زباله و يا نخاله در فضاي باز 4ـ آتش زدن و يا انباشتن نخاله و يا زباله در معابر عمومي.
موضوع ديگري كه در زمره جرايم زيست محيطي مطرح است، آلودگي صوتي است. اين جرم موضوع ماده 27 قانون ياد شده در بالاست. در اين ماده آمده است: «ايجاد هر گونه آلودگي صوتي بيش از حد مجاز ممنوع ميباشد…» به اين ترتيب، به وجود آوردن هر گونه آلودگي صوتي كه بيشتر از حد مجازي باشد كه در آييننامه مربوطه پيشبيني ميشود، جرم خواهد بود. بنابراين، موضوع اين جرم نوع خاصي از آلودگي صوتي نيست. يعني اين آلودگي صوتي ميتواند ناشي از وسايل و دستگاههاي موجود در كارگاهها و كارخانجات باشد، و ميتواند راههاي ديگر پديد آيد. همچنين بايد فراتر از ميزاني باشد كه مجاز شمرده شده است. پس آن چه كه در رابطه با موضوع اين جرم است عبارت است، 1ـ وقوع آلايندگي صوتي ـ 2ـ اشكال مختلف آلايندگي صوتي 3ـ رعايت نكردن حد مجاز.
لینک جزییات بیشتر و دانلود این پایان نامه:
1392بررسی فقهی و حقوقی جرایم زیست محیطی در قانون مجازات اسلامی