يكي از مدلهاي متداول و معروف شناخت الگوهاي رفتاري مصرفكننده مدل “انگل ـ بلك ول مينيارد” ميباشد. در اين مدل نظري پنج فعاليت مختلف مصرفكننده در فرآيند رفتار مصرف مورد شناسايي قرار گرفته است:
- انگيزش و تشخيص نياز
- جستوجو براي اطلاعات
- ارزيابي راهحلهاي جايگزين
- عمل خريد
- نتايج
اين پنج فعاليت در چهار گروه عام دستهبندي شده است كه شامل مقولههاي ذيل است:
الف: دادههاي محرك و انگيزهساز
ب: پردازش اطلاعات
ج: فرآيند تصميمگيري
د: متغيرهاي مؤثر بر فرآيند تصميمگيري
در اين مدل شيوههاي اثرگذاري بر نحوه تصميم براي مصرف در سه مرحله تدوين شده است. در مرحله كامل حل مساله با در نظر گرفتن سه متغير توسط مصرفكننده شروع ميشود كه شامل:
- اطلاعات ذخيره شده در حافظه مصرفكننده
- تأثيرات محيطي
- خصوصيات فردي
در اين روش معمولاً مصرفكننده از تفاوتهاي ميان وضعيت موجود خود و وضعيت آرماني كه مايل است در آن باشد آگاهي پيدا ميكند و انگيزه مصرفكننده براساس تمايل وي براي رسيدن به وضع آرماني تحريك خواهد شد (Loudon and Della Bitta,1993,p. 610)
همانگونه كه هر مصرفكنندهاي از الگوهي عمومي رفتار تبعيت ميكند، ميتوان اينگونه گفت كه اكثر مصرفكنندگان تصميمات خود را براي خريد، طي سه مرحله انجام ميدهند. به بيان ديگر، هر مصرفكننده براي خريد كالا يا خدمات معيني معمولاً از سه فرآيند عبور ميكند كه شامل:
الف: تصميم قبل از خريد
ب: تصميم در حال خريد
ج: تصميم بعد از خريد.
از ديدگاه روششناختي “سولومون” هر يك از فرآيندهاي فوق از دو منظر: مصرفكننده و بازارياب متفاوت است. براي مثال، براي يك فرد بازارياب موضوعاتي كه تا قبل از خريد كالا و خدمات مطرح است اين است كه چگونه نگرش مصرفكننده به سوي كالاهاي او گرايش پيدا ميكند و يا اين كه مصرفكننده از چه روشهايي براي يافتن ارجحيت كالا نسبت به يكديگر استفاده ميكنند؟ آنها چه تكنيكهايي را براي مقايسه علايم تجاري كالاها بهكار ميبرند؟ در مقابل موضوعاتي كه تا قبل از خريد براي مصرفكنندگان مطرح است اين است كه براي يادگيري بيشتر در مورد يك كالا يا كالاهاي جايگزين بهترين منابع اطلاعاتي كدامند؟
بايد توجه داشت كه آگاهي از موضوعاتي كه در هر مرحله براساس نگرش مصرفكننده و بازارياب مطرح ميشود نخستين گام در راه مديريت موفق رفتار مصرفكننده ميباشد.
به طور كلي مباحثي كه از ديد بازاريابي عنوان ميشوند با هدف اين كه چگونه به جذب، حفظ و افزايش وفاداري مشتري پرداخته شود قابل طرحاند اما از ديدگاه مصرفكننده آنچه كه بيشتر در عمل به وقوع ميپيوند مطرح است. (Solomon ,1994,p. 7) ،لینک جزییات بیشتر و دانلود این پایان نامه:
تاثیر تبلیغات آنلاین بر رفتار خرید مصرف کنندگان ایرانی و ارائه راهكارهايي جهت بهبود آن