
ی مؤلفههای کسب و کار الکترونیک بر فعالیت شرکتهای خدماتی در بستر ایران و خدمات فروش خودرو و رسیدن به مدل ساختاری مؤلفههای موثر کسب و کار الکترونیک بر تحویل به موقع به مشتریان میباشد که در زیر اهداف به طور مجزا ذکر شده اند:
۱ـ یافتن متغیرهای تأثیر گذار بر کسب و کار الکترونیک.
۲ـ یافتن مؤلفههای بحرانی و اثر گذار کسب و کار الکترونیک.
۳ـ ارائهی مدل ساختاری مؤلفههای کسب و کار الکترونیک بر تحویل به موقع به مشتریان.
۴ـ ارائه راه حلهای پیشنهادی برای مدیران.
۱-۴ سوالات تحقیق
۱ـ متغیرهای تأثیر گذار کسب و کار الکترونیک کدامند؟
۲ـ مؤلفههای تأثیر گذار کسب و کار الکترونیک کدامند؟
۳ـ مدل ساختاری مؤلفههای کسب و کار الکترونیک بر تحویل به موقع به مشتریان چگونه است؟
۱-۵ قلمرو تحقیق
قلمرو تحقیق با توجه به محدودهی پژوهش در سه بعد موضوعی، زمانی و مکانی مشخص میشود:
۱-۵-۱ قلمرو موضوعی
قلمرو موضوعی این تحقیق که به دنبال شناسایی و رتبهبندی عوامل تأثیر گذار کسب و کار الکترونیک بر تحویل به موقع مشتریان میباشد در حوزهی بازرگانی بین الملل میباشد.
۱-۵-۲ قلمرو زمانی
مدت زمان صرف شده برای انجام این پژوهش ۶ ماه بود، که صرف مراحل مقدماتی، مطالعات تئوریک و کار میدانی انجام گردیده است.
۱-۵-۳ قلمرو مکانی
قلمرو مکانی تحقیق شرکت ایران خودرو در شهر تهران میباشد که مورد مناسبی جهت پیاده سازی تحقیق میباشد.
۱-۶ مفروضات
مفروضات این مطالعه عبارتند از:
۱. متغیرهای کسب و کار الکترونیک وتحویل به موقع مشتریان را میتوان شناسایی و اندازهگیری نمود.
۲. ابزار پژوهش میتواند متغیرهای کسبوکار الکترونیک و تحویل به موقع مشتریان را اندازهگیری کند.
۳. پرسشنامه این تحقیق دارای الگوی اندازهگیری معتبر و قابل اعتماد است.
۴. پاسخهای نمونه برای بیان نظرات شخصی، بدون ارتباط است.
۵. مطالعه اطلاعات مفیدی را برای پژوهشگر، صاحبان کسب و کارهای حرفه ای، سازمانهای کار، محققان آینده، و دیگران فراهم میکند.
۱-۷ اصطلاحات و تعاریف عملیاتی:
کسب و کار:
پیترسن و پلومن بر این باورند که هرتبادلی که در آن خرید و فروش صورت گیرد، کسب و کار نیست، بلکه کسب و کار، هر نوع تبادل تکراری و تجدید شونده ی خرید و فروش است. (رکابی، حمید ۱۳۸۹).
کسب و کار الکترونیک:
بکارگیری فناوری اطلاعات یکپارچه در فعالیتها و طراحی مجدد فرایندهای تجاری و نوآوری کامل در مدلهای تجاری توسط یک شرکت در فرایندهای درونی. (آمیت وزو،۲۰۰۱)
مفهوم مشتری:
مشتریان، مردم یا عملیاتی هستند که محصول یا نتایج یک عملکرد را مصرف میکنند یا به آنها نیاز دارند و از آنها بهره میبرند. چون هر عملکردی در یک سازمان به یقین دارای هدفی است، بنابراین، مشتریانی دارد. (برنیکرهوف و درسلر، ۱۳۷۷، ص ۳۳)
تحویل به موقع و رضایت مشتری:
امروزه سازمانهای تولیدی یا خدماتی، میزان رضایت مشتری را به عنوان معیاری مهم برای سنجش کیفیت کار خود قلمداد میکنند و این روند همچنان درحال افزایش است. اهمیت مشتری و رضایت او چیــزی است که به رقابت در سطح جهانی بر میگردد. تحویل به موقع محصولات یا خدمات از عوامل مهم رضایتمندی مشتریان میباشد که سازمانها باید به آن توجه ویژهای داشته باشند. (جعفری و فهیمی، ۱۳۷۹، ص ۵۳)
فصل دوم
ادبیات موضوع
مقدمه
تنها در حدود ۱۰ سال از فراگیر شدن و کاربرد عمومی اینترنت گذشته است و میزان نفوذ این تکنولوژی در همین مدت کوتاه به حدی است که نمیتوان زندگی امروز را بدون آن تصور نمود. تفریح، ارتباط، آموزش، تجارت، حقوق و حتی روابط شخصی، از این فناوری متأثر شده و عرصه جدیدی در پیش روی افراد و شرکتها نمایان گردید. فناوری نوین اطلاعات و ارتباطات در حوزه تجارت، نه تنها امکانات و تسهیلات متعددی برای شرکتهای ارائه کننده محصولات و خدمات به شیوه سنتّی مهیا نموده و باعث پیشرفت چشمگیر آنان شد، بلکه موجب ایجاد بنگاههای جدیدی شد که تنها به ارائه خدمات و سرویسها روی شبکه اینترنت پرداخته و یا به طور موازی در هر دو حوزه سنتی و نوین مشغول به فعالیت گردیدند. با گسترش اینترنت، نیازهای جدید، منابع جدید، محصولات جدید، نگرشها و راههای جدید برای کسب و کار و همینطور ارزشهای جدید برای بنگاه و مشتری به وجود آمدند.
ﺩﺭ ﺩﻧﻴﺎﻱ ﺭﻗﺎﺑﺘﻲ ﺍﻣﺮﻭﺯ، ﺷﺮﻛﺘﻬﺎ ﻭ ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﻬﺎﻳﻲ ﻗﺎﺩﺭ ﺑﻪ ﺑﻘﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺪﻝ ﻛﺴﺐ ﻭ ﻛﺎﺭ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺗـﺮﻱ ﺭﺍ ﻧـﺴﺒﺖ ﺑـﻪ ﺭﻗﺒـﺎ ﺍﻧﺘﺨـﺎﺏ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﺩﺍﺷﺘﻦ ﻣﺪﻝ ﻛﺴﺐ ﻭ ﻛﺎﺭ ﻭ ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻲ ﻣﺪﺍﻭﻡ ﺁﻥ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﺭﻣﻮﺯ ﺑﺮﺗﺮﻱ ﺩﺭ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﺍﺳﺖ.
ﻳﻜﻲ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺯ ﻭﻳﮋﮔﻲﻫﺎﻱ ﻋﺼﺮ ﺣﺎﺿﺮ، ﺩﻳﺠﺘﺎﻟﻲ ﺷﺪﻥ ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﻛﺴﺐ ﻭ ﻛﺎﺭﻫﺎ ﺍﺳﺖ. ﻫﺮ ﺭﻭﺯﻩ ﻛﺴﺐ ﻭ ﻛﺎﺭﻫـﺎﻱ ﺍﻟﻜﺘﺮﻭﻧﻴـﻚ ﺩﺭ ﺍﻃﺮﺍﻑ ﻣﺎ ﻭ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﻣﺪﻝﻫﺎﻱ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻛﺴﺐ ﻭ ﻛﺎﺭ ﺍﻟﻜﺘﺮﻭﻧﻴﻚ ﺑﻮﺟﻮﺩ ﻣﻲﺁﻳﻨﺪ. ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﻧﻜﺘﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻘﺎ ﻭ ﻣﻮﻓﻘﻴـﺖ ﺑـﺴﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻛﺴﺐ ﻭ ﻛﺎﺭﻫﺎ ﺑﻪ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺻﺤﻴﺢ ﻣﺪﻝ ﻛﺴﺐ ﻭ ﻛﺎﺭ ﻭ ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻲ ﻣﺪﺍﻭﻡ ﺁﻥ (ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮﺍﺕ ﻣﺤﻴﻂ) ﺑﺴﺘﮕﻲ ﺩﺍﺭﺩ.
تجارت و روشهای کسب و کار، یکی از مهمترین حوزههایی است که با به کارگیری فناوریهای نوین اطلاعاتی و ارتباطی و اینترنت به سرعت و به شدت تحت تأثیر قرار گرفت. بسیاری از روشهای سنتی کسب درآمد متحول گشته و روشها و ارزشهای جدید فراوانی نیز پا به عرصه وجود نهادند. مدل کسب و کار یک متد انجام کسب و کار است به نحوی که توسط آن شرکت بتواند خود را حفظ نموده و بقای خود را تضمین نماید، به عبارت دیگر تولید درآمد کند.
فناوری اطلاعات در بسیاری از شئون زندگی اجتماعی و سازمانی رسوخ کرده است. در بازار پویا و رقابتی، سازمانها به این سطح از نیاز رسیدهاند که میبایست نحوه تخصیصهای هزینهای و سرمایهای خود در امر فناوری اطلاعات را در سطوح عالی و استراتژیک تعیین نمایند. اما برای اینکه بتوان سطوح عالی تخصیص را معین نمود لازم است سازمان ابتدا وضعیت جاری خود را در حوزه آمادگی الکترونیک و در تعریف دقیق تر در حوزه کسب و کار الکترونیک مشخص نموده و به تعیین عوامل تأثیرگذار در رشد و توسعه این رویکرد با توجه به نوع خدمت رسانی خود بپردازد. (زیروگینیس و گیلکاس، ۲۰۰۷)
در یک نگاه کلی میتوان گفت کسب و کار الکترونیک عبارتست از کاربردی کردن کلیه سیستمهای اطلاعاتی برای تقویت و کنترل فرآیندهای کسب و کار. امروزه این فرآیندها با استفاده از تکنولوژیهای مبتنی بر وب توسعه مییابند.
کسب و کار الکترونیکی پدیدهای است که تحول همه جانبه در تمام ابعاد فعالیتهای تجاری شرکتها برای دستیابی به تسهیل تجاری را میطلبد. این امر علاوه بر تحولات خرد که در سطح بنگاه اتفاق میافتد به شدت مستلزم تحولاتی در محیط حاکم بر شرکتهای تجاری و کشورهاست که به نحو مؤثر میتواند بستر لازم را برای توسعه ملی کسب و کار الکترونیکی در اختیار قرار دهد.
کسب و کار الکترونیکی یکی از مهمترین ابزارهایی است که امروزه با حرکتی انقلابی توانسته است حوزه تجارت و اقتصاد را متحول و تجدید نماید. توسعه کسب و کار الکترونیکی و تأثیری که بر مزیتهای رقابتی سازمانها و کشورهای جهان داشته است، نقش این ابزار را در توسعه اقتصادی تاحد زیادی نمایان میسازد. لذا، بهره مندی از این ابزار در ارتقای توسعه اقتصادی در کشور، مستلزم برنامه ریزی هماهنگ علمی در راستای توسعه منسجم و یکپارچه آن میباشد. تحقیقات و به طور کلی تفکر علمی در جریان توسعه کسب و کار الکترونیکی از الزامات لاینفک روند توسعه آن میباشد.
این نوع کسب و کار به عنوان یکی از زیر مجموعههای فناوری اطلاعات و ارتباطات در دهه گذشته رشد بالایی را تجربه کرده است. به طوری که رویکرد سیاست اکثر مؤسسات تجاری در پذیرش و به کارگیری کسب و کار الکترونیک در جهت ورود به بازارهای جهانی و جذب مشتریان جدید و مؤثر و کارا در این راستاست. اما به کارگیری کسب و کار الکترونیک در فعالیتهای تجاری نیازمند توجه به یک سری عوامل درونزا و برونزای تأثیرگذار بر آن است. به طوری که توجه بنگاههای تجاری به این عوامل و برنامهریزی در جهت استفاده مطلوب از فناوری کسب و کار الکترونیک ضمن آنکه موفقیت بهرهبرداری از آن را تضمین خواهد کرد، زمینه رشد بنگاههای استفاده کننده را نیز فراهم میکند.
کسب و کار الکترونیک به مفهوم کلی شامل به کارگیری فناوریهای جدید برای برقراری ارتباطات زنجیرهای بین سازندگان، فروشندگان، عرضه کنندگان و به طور کلی ارایه دهندگان کالا و خدمات از یک سو و خریدار و مصرف کننده و یا به طور کلی مشتری از سوی دیگر است و نتیجه آن اتخاذ تصمیمهای بهتر، بهینه سازی کالا و خدمات، کاهش هزینهها و گشودن کانالهای جدید است.
۲-۱ تعریف کسب و کار الکترونیک
مطالعه سیستم کسب و کار الکترونیک در دنیای متلاطم و پیچیده امروزی امری ضروری است، زیرا که روندهای کلیدی در کسب و کارهای سنتی بسیار متحول شده و به سمت دسترسی سریع و جهانی، سرعت در کل زنجیره تأمین و انجام کسب وکار به صورت الکترونیک پیش میرود. (بوکولد، ۲۰۰۰)
کسب و کار الکترونیک مفهومی گسترده است که شامل تمامی جنبههای استفاده از فناوری اطلاعات در کسب و کار است و تنها در برگیرنده خرید و فروش نیست. بلکه شامل ایجاد انسجام و یکپارچگی در کل فرآیندهای کسب و کار و ارتباطات در داخل و خارج از سازمان میباشد. (روولی، ۲۰۰۲)
به عبارتی دیگر، کسب و کار الکترونیک یک اصطلاح کلی مورد استفاده برای توصیف فرآیندهای کاری به کار گرفته شده در محیطهای مجازی یا الکترونیکی همچون شبکه جهانی وب میباشد. (بوتو، ۲۰۰۳)
از نظر زواس « کسب و کار الکترونیکی عبارت است از تبادل اطلاعات از طریق شبکه الکترونیکی، در هر مرحلهای از زنجیره عرضه، چه در درون یک شرکت یا بین شرکتها، بین شرکت و مشتری یا بین بخش خصوصی و عمومی اقتصاد، و چه توأم با پرداخت پول باشد یا اینکه پرداختی صورت نگیرد. »
توربان (۲۰۰۲) نیز کسب و کار الکترونیکی «چیزی فراتر از کسب و کار الکترونیکی میداند که در آن به غیر از فعالیتهای تجاری شرکت، بسیاری دیگر از روابط بین سازمانی و بین مشتری و سازمان نیز ماهیت الکترونیکی به خود میگیرد. »
کسب و کار الکترونیک عبارت است از کسب مشتری و بازرگانان برای مبادلات تجاری از راه خود کار کردن تراکنشها، تبادلات، ارتباطات و تعاملات از راه فناوریهای ارتباطی و کامپیوتری در جهت هدفهای اقتصادی که شامل سیستمهای بین سازمانی، مانند: تلفن، اینترنت، ایمیل، یا شبکههای